Daha önce online olarak sergilenen ve satışa sunulan #BizEşittirHepimiz GZone Pride Art & Design sergisinin seçme eserleri bu kez fiziki olarak Bodrum’da sergilendi. 5-20 Ekim 2021 tarihleri arasında Bodrum Coworking’de sergilenen ve satışa sunulan eserlerin gelirinin %30 ve %100 arasında oranlarda değişen kısımları, yine ihtiyaç sahibi LGBTİ+’lara ulaştırılmak üzere GZone İhtiyaç Fonu’na aktarıldı. Bu sergiye katılan isimlerden biri olan ressam Halil Eren ile, sergimizin küratörü Yeşer Sarıyıldız görüştü.
En başta kısaca Halil Eren’i tanımak isteriz. Kimdir Halil Eren? Resimle ilişkisi nasıl başlamış, yolculuğu nasıl devam etmiştir?
Merhaba ben Halil Eren:) Sakarya üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı okudum. Şu anda yüksek lisans yapmaktayım. Resme olan ilgim çocukluğumda başlıyor aslında. Resim benim için hep çok yakın bir arkadaş gibiydi, çoğu zaman kimseyle paylaşamadığım ya da paylaşmak istemediğim her şeyi onunla paylaştım diyebilirim.
Çalışmalarında en çok nereden besleniyor, ilham alıyorsun? Belli bir rutinin var mı?
En büyük ilham kaynağımın müzik olduğunu söyleyebilirim. Sanatın sanatı beslediğini düşünüyorum. Aynı zamanda çok fazla sergi geziyorum. Farklı işler görmek, farklı insanlarla tanışmak birey olarak beni zenginleştiriyor. Farklı olmak ve farklılıklara açık olmak bence en büyük zenginlik zaten.
Tez konun “Postmodern dönemde ötekinin öteki inşaası”. Ötekinin başka bir ötekiyi yeniden inşaa etmesi ne demek? Biraz örneklerle açabilir misin?
Günümüzde birçok birey kimlikleri üzerinden maalesef öteki konumuna getiriliyor. Yaşam tarzı, inancı, etnik kimliği, cinsel yönelimi gibi konularda özellikle ayrımcılığa uğrayabiliyor. Toplum ve otorite tarafından öteki konumuna getirilen bu birey psikolojik ve sosyal açıdan büyük sıkıntılar yaşayabiliyor. Ben tezimde öteki konumundaki bireyin başka bir bireyi nasıl ötekiye dönüştürdüğünü ele alıyorum. Yani örnek verecek olursak, cinsel kimliğini gizleyen bir lgbti birey, toplum içinde kendi kimliği ifşa olmasın diye homofobi ya da nefret söylemi yapabiliyor. Heteronormatif davranışlar sergileme ihtiyacı duyabiliyor. Diğer lgbti bireyleri, söylemleriyle hedef haline getirebiliyor. Bunun en büyük nedeni ise, bireyin kendi kimliğinin ifşa olmaması ve azınlık durumuna düşmek istememesi. Lakin bu durum, maalesef ötekileştirmeyi daha da arttıran bir sürece evriliyor.
Ötekinin, yeni bir öteki yaratması, hali hazırda toplum tarafından ötekileştirilen birincil ötekini nasıl etkiliyor? Ana harekete etkisi nasıl oluyor?
Bence öncelikle azınlık durumundaki bireylerin kendi içerisinde birbirlerine saygı duymayı öğrenmesi gerekiyor. Toplum ve otorite bir taraftan baskı uygularken, diğer taraftan bireyler kendi içerisinde ufak topluluklar oluşturarak parçalanmaya neden oluyor. Post-modern süreçte özellikle farklılıklar kutsanıyor gibi görünse de, bu parçalanma ile maalesef azınlık kavramının çerçevesi büyüyor. Toplumun öteki konumuna getirdiği çoğu birey, sadece kendi sıkıntıları ekseninde başkaldırı gerçekleştiriyor. Diğer ötekiler onun için önemli değil. Tabii ki bu süreç, devamında parçalanmaya ve ötekileştirmenin artmasına neden oluyor.
İllüstrasyonlarında “öteki”yi nasıl işliyorsun? Yeni bir öteki mi doğuyor, öteki’yi baştan mı yaratıyorsun? Ya da sadece betimliyor musun?
İllüstrasyonlarımdaki öteki temsili, yaşamımın yansıması gibi aslında. Hayatımda olan insanlar, yeni tanıştığım insanlar her biri aslına baktığınızda öteki zaten. Birey öteki olmadan kendi kimliğini şekillendiremez. Bu nedenle farklılıklara ve farklı olan her şeye, her düşünceye çok saygı duyuyorum. Yeni insanlarla tanışmayı seviyorum. Onların hayat hikayesini öğrenmek , düşüncelerini dinlemek, farklı yanlarını keşfetmek büyük bir zenginlik. Bu nedenle, bu soruya şu şekilde cevap vermem çok daha doğru olabilir: Çalışmalarımdaki öteki, hem hayatın içinden hem hayalden ibaret bireylerden oluşuyor.
Düzenlediğimiz “Biz Eşittir Hepimiz” sergisinde Transperent adlı eserin yer alıyor. Bu projede yer almak nasıl hissettirdi? Bir şeyler söylemek ister misin?
Öncelikle böyle bir proje için Gzone ekibine çok teşekkür ediyorum. Bu tür projeler çok değerli. Lgbti bireylerin görünürlüğü için de büyük önem taşıyor. Ben çok mutlu oldum açıkçası bu projede yer almaktan.