GZone Dergi sağlık yazarı Ata Yüce, Haziran 2018 sayımız için Interseks bebeklerin doğumda keyfi olarak belirlenen kaderleri hakkında bilgi verdi. İşte bu yazı:
İnterseks nedir?
nterseksin tıbbi açıklaması “anormal üreme ve cinsiyet organlarıyla doğmuş olandır.” İnterseks bireyler birçok insandan daha farklı dış cinsiyet organlarına, iç üreme organlarına ve/veya iç salgı bezlerine sahiptirler. Tek tip “interseks beden” yoktur, toplum tarafından “anormal” farz edilmenin dışında ortak çok fazla bir şeyi olmayan çok çeşitli durumları kapsar. İnterseks kişilerin ortak özellikleri biyolojileri değil tıbbileştirilme deneyimleridir. Yani, biz birden fazla genetik durumu interseks şemsiyesi altında topluyoruz, interseks dediğimiz zaman tek genetik durumdan söz etmiyoruz.
İnterseks her interseks birey için bir kimlik kategorisi olmayabilir. Bazı interseks kişiler kendi kimliklerinin bir parçası şeklinde “interseks” kelimesini cinsel kimlik olarak kullanırken, bazıları da bunu bir tıbbi durum veya kendine özgü fiziksel durum olarak görmektedir. Bazı interseks bireyler kendilerini sıradan kadınlar ve erkekler olarak tanımlar ve yaşar. Gey, lezbiyen, biseksüel veya heteroseksüel yönelimli olabilirler ya da ikili cinsiyet sistemini reddederek kendilerini mevcut cinsel yönelim tanımlarına sokmayabilirler. Antroseksüel (insansevici) ya da panseksüel (tüm cinsel kimliklere cinsel arzu duyabilen) bazı intersekslerin cinsel yönelimlerini açıklamak için daha faydalı olabilir, örneğin romantik birliktelik yaşayan ve cinsel kimliklerini de interseks olarak tanımlayan iki interseksin yönelimini bu tanımlara sokabiliriz.
Interseks durumlar tıp âleminde “cinsiyet gelişim bozukluğu” olarak da bilinir.
Bunun yanı sıra bazı kişiler fiziken interseks olmasalar bile ruhen kendilerini birden fazla cinsiyete ait hissedebilir, bu kişilerin de kendilerini interseks olarak tanımlamaları için bizce bir problem olmasa da böyle kişiler için bigender (iki cinsiyetli), agender (cinsiyetsiz), genderqueer (cinsiyet rollerini eğip büken, kendisinde tüm cinsel kimlikleri karıştırarak birleştiren) gibi başka tanımlar da vardır. Fiziken interseks bir birey de kendini kadın ya da erkeğin yanı sıra bu tanımlardan birine dahil edebilir.
İntersekslerin doğum sırasında keyfi olarak belirlenen kaderleri
Anne karnında bebeğin gelişimi sürecinde belirli bir süreye kadar erkek ve kız bebeğin birbirinden ayrılması imkansızdır ve erkek ve kız bireyin fiziksel görünümü birbirleriyle tamamen aynıdır. Belirli bir dönemden sonra cinsiyet belirleyici olan genlerin ve hormonların etkisiyle bebeğin cinsiyetine ait fiziksel özellikler bebeğin bünyesinde oluşmaya başlar. Bu sürecin tam anlamıyla gerçekleşebilmesi için hem bebeğin genetik yapısında herhangi bir sorun bulunmaması hem de annenin hormon seviyelerinin normal aralıklarda olması gerekmektedir.
Bunlardan herhangi birinde bir sorun olduğu zaman cinsel organların oluşması süreci sağlıklı bir şekilde tamamlanamamakta ve doğan çocuk interseks birey olarak doğmaktadır. Eski yıllarda ve günümüzde dünyanın büyük bir çoğunluğunda çocuk doğar doğmaz interseks olduğu fark edilince, genital organının şekil yapısı hangi cinsiyet için daha baskınsa bebeği o cinsiyete “dönüştürmek” için bebeğe küçük yaşta cerrahi işlem uygulanmaktadır ve bu işlem sadece ailenin rızası alınarak gerçekleştirilmektedir.
Yapılan son araştırmalar gösteriyor ki, bu durum ilerde ameliyata maruz kalmış kişilerin çoğunda psikolojik sorunlar yaratmakta ve kişilerin istemedikleri bir bedende yaşamalarına yol açmaktadır. Bu yüzden günümüzde bazı ülkeler intersks bireylere doğar doğmaz uygulanan cerrahi işlemleri tamamen yasaklamayı planlamaktadırlar ve çoğu ülkede bu konuyla ilgili halk tarafından yoğun bir kamuoyu baskısı mevcuttur. Bu nedenle interseks olduğu fark edilen bebeklerin ailelerinin endişeden kaçınmaları ve akılcı bir yaklaşım izlemeleri çocuklarının gelecek hayatlarını doğru bir şekilde belirlemelerinde büyük önem taşımaktadır.
İntersex doğan bireylere ergenlik yaşına kadar herhangi bir müdahale yapılmaması ve ergenlik çağına gelince bu müdahaleye kendilerinin karar verip bilgilendirilmiş onamlarının alınması günümüzdeki bilimsel veriler ışığında en doğru yaklaşım olarak görülmektedir.
Haziran 2018 Dergi içeriklerimizin tamamını okumak için aşağıdaki görsele tıklayın.
