MABEL MATİZ’İN SON ALBÜMÜ MAYA’NIN QUEER HAMURU

GZone Dergi Temmuz-Ağustos 2018 sayısının kapak konuğu Mabel Matiz, dergi yazarlarımızdan Recep Özdaş’a ilham verdi. Özdaş, Matiz’in yeni albümü “MAYA” ile ilgili bir yazı kaleme aldı. 

Bu güzel yazıyı, illüstratör Önder Özgenç’in GZone’a özel hazırladığı Mabel Matiz illüstrasyonuyla süslüyoruz. (Instagram: @neonistrator

İşte MAYA’NIN QUEER HAMURU isimli bu yazı:

Mabel Matiz ateşten yaratılmış, cennetten kovulmuş bi cin.

Tanrı’nın erkek/baba olduğu varsayılırsa, Maya albümünün anne zenginliğinde ancak bi cin bizi böylesine çarpabilir,  erkeğin simgelediği tüm iktidarlara karşı dişil düşüncenin ormanında bi cin ateşe dokunabilirdi. Maya’nın bu kendini doğuran, anaç ve sıcak genlerindeki cinlikler öyle büyüleyici öyle bütünleştirici ki, albümü dinledikçe sanki her şey quuer bir varoluşa, düşüncenin sınırlarında yeni yöntemlere bürünüyor. Sözler tende dağılıyor, ritimler gözenekleri açıyor, kime değse bir şeyler tutuyor maya.

Ama en çok da buraların kalbine çalınıyor. Queer’in Anadolu’ya, Mezopotamya’ya, Ortadoğu’ya hem cuk oturup, ama asla uyuşmaması da bundan ya!

“İhtiyar dünyanın gencecik oğlanları” göz göre göre ölürken, yaşlı dünya-genç ölüm cetvelinde ne kuşaklararası aşk ne de ölü sevicilik bu dünyanın acısını, bu toprakların duygusunu anlamaya yetmiyor. Queer’in duyguyla, duygunun emekle olan bağında, insan eylemi ve yaşamsal olan metafora ihtiyaç bile duymuyor.

Ne var ki Maya bir anlama aracı, hatta bir albüm bile değil. Biçimle içeriği, içerdiği tüm anlamların hamurunda birleştiren büyük bir anlatı.

Niteliğin asla niceliğe dönüşemediği bu coğrafyada Maya kendi biçimiyle toplumsal içeriği eşitleyip, sonra da tüm bunlarla, oluşturduğu yeni anlamlarla öylesine ve ölümüne oynuyor.

Ağamız, paşamız, babamız ve oğlumuz olan tüm dertlere, “öğrenirim onunla kendimi” diyerek imkânlar arıyor,  “kaygan zeminde, ağzı bi dolu” ihtimaller düşlüyor.

Ve bunu bugüne kadar söylenen tüm Anadoluluk yalanlarından, mozaik pasta kıvamlarından başka bir kıvamda yapıyor. Anne keki var ya, yaygan çinko tepside ve dibi yanmış, kapkara. İşte bu muhteşem tatta ve bu ortak kıvamda, kabartma tozu bile kullanmadan iç kabartıyor Maya.

İllüstrasyon: Önder Özgenç

İşte bu dağ-taş Yörük çadırında Anadolu Aydınlanması yepyeni cepheler buluyor. Her bir cephe yeni bir düşünceye dolanıp, arabeskin, elektronun, 70’lerin, 80’lerin, 90’ların, synth’in, Ajda’nın, Sezen’in, Tarkan’ın, Nazan’ın yatağında “sineklere tekme atıyor”.

Maya’nın şekli kafa yapıyor, içeriği “toza kurşun sıkıyor”.

Tüm bu çoklukta ve bütünsellikte albümün sesleri ve sözleri bize hiç varmadığımız, varamayacağımız eşikleri sorgulatıyor. “Koşullarının ürünüdür” diye diye, bile isteye unuttuğumuz bu coğrafyayı ve onun koşullarını aşılması gereken yeni sınırlara çekiyor.

Her sınır bir yenisine esnerken, o sınırlarda “yalnız değil, yanlış değilsin” diyor Maya.

“Düşüp te uymadığımız” bu “kaygan kanun”ların sınırlarında, kendi sınırlarımızdan kurtulmak için duygu “derilerimizi soymaya” başlıyor Maya.

Arınmak için derilerimizi uzaya bırakmaya, küllerimizden geri kalanın telvesinde ise biraz fal bakmaya, metafiziği dinlerden kurtarmaya çağırıyor adeta.

Her aşktan, her seksten, her dateten sonra “kanlı ve gamlı gemiler” gibi anlıyorken gidenleri ve tabii ki “arıyorken mükemmeli”, hayatlarımızı eyleme, harekete, sürece, inşaya ve aşka ama en çok da tüm o duyguları tuttuğumuz yerleri bırakmaya çağırıyor.

E ama bi toprağa değiyorken nasıl özgürleşiriz ki? sorusuna ise bizleri de cin olmaya çağırarak cevap veriyor. Çünkü içimizdeki ateş yaratıldığımız topraktan daha büyüktür diyor Maya.

Ve anlamın kendisini sorgularken yeniden kuruyor, aşk bu toprakları da “bırakmaktan geçer”, diyerek kuduruyor tek başına, büyük bir kargaşayla.

-Bu yazıya albümün içerdiği anlamlar (queer ve fiil olma hali) sebebiyle biçimsel bir hareket katmak istedim ve yazının ritmini fiillerle, şimdiki zaman kipleriyle kurdum. Tırnak içindeki sözlerse albümdeki şarkılara gönderme yapıyor.

GZone Dergi Temmuz-Ağustos 2018 sayısının tüm içeriklerine aşağıdaki fotoğrafı tıklayarak ulaşabilirsiniz.